Pektyna ‒ czym jest i jak stosować?

Spis treści:

1. Czym jest pektyna?
2. Czym różni się pektyna od innych środków żelujących?
3. Właściwości zdrowotne pektyny
4. Jak zrobić domową pektynę z owoców?
1. Domowa pektyna z jabłek
2. Domowa pektyna z cytrusów
3. Domowa pektyna z pigwy
5. Jak stosować pektynę do przygotowywania dżemu?
6. Podsumowanie

Dżemy i konfitury to nieodłączny element polskiej tradycji kulinarnej. Nie ma nic lepszego niż domowy dżem z własnych owoców, który zachowuje ich naturalny smak i aromat.

Jednak aby uzyskać odpowiednią konsystencję i trwałość dżemu, potrzebny jest środek żelujący, który pozwoli związać wodę i cukier. Na rynku dostępnych jest wiele produktów tego typu, takich jak cukier żelujący, żelfiks czy żelatyna. Jednak czy są one zdrowe i naturalne? Czy nie zawierają szkodliwych dodatków i konserwantów? Czy nie zaburzają smaku owoców?

Pektyna sprawdza się idealnie w domowych przetworach

Na te pytania postaramy się odpowiedzieć w naszym artykule, w którym przedstawimy alternatywę dla tych produktów - pektynę. Dowiesz się, jak stosować pektynę do dżemów, jak ją przygotować z owoców lub z proszku, oraz jakie są jej zalety i korzyści zdrowotne.

Czym jest pektyna?

Pektyna to naturalny składnik roślinny, który pełni ważną rolę w budowie i funkcjonowaniu ich ścian komórkowych. Jest to mieszanina polisacharydów, czyli wielocukrów, złożonych głównie z kwasu D-galakturonowego i różnych cukrów prostych, takich jak galaktoza, arabinoza czy ramnoza.

Pektyna ma zdolność żelowania, czyli tworzenia galaretowatej struktury w obecności wody, cukru i kwasu. Dzięki temu nadaje roślinom odpowiednią porowatość, chroni je przed wysuszeniem i infekcjami, a także wpływa na ich smak i aromat.

Pektyna w proszku to łatwy w użyciu produkt

Pektyna występuje we wszystkich roślinach lądowych, ale w różnym stężeniu i rodzaju. Najwięcej pektyny znajdziemy w skórkach owoców cytrusowych, wytłokach jabłkowych, burakach cukrowych, skórkach mango i łupinach sojowych.

Pektyna to naturalny składnik roślinny, który występuje przede wszystkim w owocach - jabłkach i cytrusach.

Pektyna może być pozyskiwana z tych źródeł naturalnych lub produkowana syntetycznie. W przemyśle spożywczym pektyna jest stosowana jako dodatek do żywności o symbolu E440. Pełni ona funkcję substancji żelującej, zagęszczającej, emulgującej i stabilizującej. Jest bezpieczna dla zdrowia i może być spożywana przez wegan.

Czym różni się pektyna od innych środków żelujących?

Pektyna nie jest jedynym środkiem żelującym, który można wykorzystać do przygotowania dżemów i innych przetworów. Na rynku dostępne są także inne produkty, takie jak żelatyna, cukier żelujący czy żelfiks.

Jak się różnią od pektyny i jakie mają zalety i wady?

• Żelatyna to substancja pochodzenia zwierzęcego, która jest pozyskiwana ze skór i kości świń lub krów. Ma silną zdolność żelowania i jest łatwa w użyciu. Jednak ma też kilka wad: nie nadaje się dla wegan i wegetarian, wymaga namaczania przed użyciem, może wpływać na smak i zapach owoców, a także może być niebezpieczna dla zdrowia, jeśli jest zanieczyszczona bakteriami.
• Cukier żelujący to produkt, który zawiera cukier oraz dodatek pektyny i kwasu cytrynowego. Cukier żelujący ułatwia przygotowanie dżemów i konfitur, ponieważ nie trzeba dodawać osobno pektyny i kwasu. Jednak ma też kilka wad: wymaga stosowania dużej ilości cukru, co może być przeszkodą dla osób dbających o zdrowie lub z cukrzycą, często zawiera sztuczne konserwanty, takie jak kwas sorbowy czy sorbinian potasu, które mogą być szkodliwe dla zdrowia, a także może zaburzać naturalny smak i kolor owoców.
• Żelfiks to produkt podobny do cukru żelującego, który zawiera cukier, pektynę i kwas cytrynowy oraz dodatkowo substancje poprawiające smak i aromat owoców. Żelfiks ma tę zaletę, że występuje w różnych proporcjach (np. 3:1 lub 2:1), co pozwala na regulację ilości cukru w zależności od rodzaju owoców. Jednak ma też kilka wad: podobnie jak cukier żelujący, może zawierać konserwanty i może wpływać na smak i kolor owoców, a także jest droższy niż pektyna.

Pektyna amidowana do dżemów 30 g - C&G

Podsumowując, pektyna ma wiele zalet w porównaniu z innymi środkami żelującymi: jest naturalna, pochodzenia roślinnego, nie zawiera konserwantów ani dodatków smakowych, pozwala na regulację ilości cukru i kwasu, nie wpływa na smak i aromat owoców, a także ma korzystne właściwości zdrowotne.

Jedyną wadą pektyny jest to, że wymaga dokładnego odmierzania i mieszania z cukrem przed dodaniem do owoców.

Właściwości zdrowotne pektyny

Pektyna, oprócz swojej funkcji technologicznej w produkcji dżemów i galaretek, ma także pewne zalety dla zdrowia. Jako błonnik rozpuszczalny w wodzie, pektyna ma zdolność wiązania wody i tworzenia żelu w przewodzie pokarmowym.

Dzięki temu pektyna:

• Pomaga obniżać poziom cholesterolu i trójglicerydów we krwi, ponieważ wiąże kwasy żółciowe i zapobiega ich wchłanianiu. Tym samym może zapobiegać miażdżycy i chorobom sercowo-naczyniowym.
• Pomaga regulować poziom cukru we krwi, ponieważ spowalnia trawienie i wchłanianie węglowodanów. Może być korzystna dla osób z cukrzycą typu 2 lub z insulinoopornością.
• Pomaga poprawić pracę jelit, ponieważ zwiększa objętość i lepkość treści pokarmowej, co stymuluje perystaltykę i ułatwia wypróżnianie. Może łagodzić zaparcia lub biegunkę.
• Pomaga usuwać toksyny i metale ciężkie z organizmu, ponieważ wiąże je w żelu i zapobiega ich wchłanianiu.
• Pomaga wspomagać układ odpornościowy, ponieważ wpływa na skład i aktywność mikroflory jelitowej, która jest kluczowa dla prawidłowej reakcji immunologicznej.
• Pomaga kontrolować wagę ciała, ponieważ zwiększa uczucie sytości i zmniejsza apetyt na słodycze.

Pektyna do dżemów 24 g - Celiko

Podsumowując, pektyna ma wiele zalet dla ludzkiego zdrowia, ponieważ jako błonnik rozpuszczalny w wodzie wpływa na wiele procesów metabolicznych i fizjologicznych.

Może pomóc obniżyć poziom cholesterolu i cukru we krwi, poprawić pracę jelit, usuwać toksyny i metale ciężkie, wspomagać układ odpornościowy i kontrolować wagę ciała.

Jak zrobić domową pektynę z owoców?

Pektyna jest dostępna w sklepach spożywczych lub internetowych w postaci proszku lub płynu, który można dodać do owoców podczas gotowania dżemu lub galaretki.

Jednak można też samodzielnie przygotować pektynę w domu z owoców bogatych w ten błonnik, takich jak jabłka, cytrusy czy pigwa.

Oto kilka sposobów na domową pektynę ⬇️

Domowa pektyna z jabłek

1. Umyć i pokroić 1 kg jabłek (z ogryzkami i pestkami) i zalać 1 litrem wody.
2. Gotować na małym ogniu przez około godzinę, aż jabłka będą miękkie.
3. Przecedzić przez gazę lub sitko i odstawić na noc.
4. Następnego dnia zagotować ponownie sok jabłkowy i gotować na średnim ogniu przez około 30 minut, aż zgęstnieje.
5. Przełożyć do słoików i przechowywać w lodówce lub zamrażarce.

Domowa pektyna z cytrusów

1. Umyć i pokroić 1 kg skórek z cytrusów (np. pomarańczy, cytryn, grejpfrutów) i zalać 2 litrami wody.
2. Gotować na małym ogniu przez około godzinę, aż skórki będą miękkie.
3. Przecedzić przez gazę lub sitko i odstawić na noc.
4. Następnego dnia zagotować ponownie sok cytrusowy i gotować na średnim ogniu przez około 30 minut, aż zgęstnieje.
5. Przełożyć do słoików i przechowywać w lodówce lub zamrażarce.

Domowa pektyna z pigwy

1. Umyć i pokroić 1 kg pigwy (z ogryzkami i pestkami) i zalać 1 litrem wody.
2. Gotować na małym ogniu przez około godzinę, aż pigwa będzie miękka.
3. Przecedzić przez gazę lub sitko i odstawić na noc.
4. Następnego dnia zagotować ponownie sok pigwowy i gotować na średnim ogniu przez około 30 minut, aż zgęstnieje.
5. Przełożyć do słoików i przechowywać w lodówce lub zamrażarce.

Sposób przygotowania pektyny jest podobny dla różnych owoców: należy je ugotować z wodą, przecedzić sok i zagotować go ponownie, aż uzyska konsystencję żelu. Pektynę można przechowywać w lodówce przez kilka tygodni lub w zamrażarce przez kilka miesięcy.

Jak stosować pektynę do przygotowywania dżemu?

Pektyna jest dodatkiem, który ułatwia uzyskanie odpowiedniej konsystencji dżemu lub galaretki z owoców. Aby wykorzystać pektyny do przygotowywania dżemu, należy postępować następująco:

1. Wybrać owoce do dżemu i umyć je, obrać i pokroić na kawałki. Ilość owoców zależy od własnych preferencji.
2. Włożyć owoce do dużego garnka i zalać pół szklanki wody. Gotować na małym ogniu przez około 15 minut, aż owoce będą miękkie i puszczą sok.
3. Odważyć odpowiednią ilość pektyny. Zwykle używa się ok. 8-16 g pektyny na 1 kg owoców, w zależności od rodzaju owoców i pożądanej gęstości dżemu. Pektynę należy rozpuścić w niewielkiej ilości wody w temperaturze około 60°C i dodać do jeszcze gotujących się owoców. Najlepiej dodać ją tuż przed końcem gotowania.
4. Wsypać cukier do garnka z owocami i pektyną. Można użyć zwykłego cukru białego lub brązowego, albo zastąpić go zdrowszymi słodzikami, takimi jak ksylitol, erytrytol czy stewia. Ilość cukru zależy od smaku i rodzaju owoców, ale zwykle używa się około 1 kg cukru na 2 kg owoców. Nie przerywać gotowania i mieszać, aż cukier się rozpuści.
5. Dodać sok z cytryny lub innego kwaśnego owocu, aby obniżyć pH dżemu i poprawić żelowanie pektyny. Zwykle wystarczy dodać około łyżeczki soku z cytryny na kilogram owoców. Sok z cytryny dodać na końcu gotowania i dobrze wymieszać.
6. W razie potrzeby zebrać pianę powstałą na powierzchni dżemu i odrzucić ją. Pianę można też wykorzystać do smarowania chleba lub naleśników.
7. Rozlać gorący dżem do słoików, zakręcić je i odwrócić do góry dnem. Pozostawić do ostygnięcia i sprawdzić, czy słoiki są szczelnie zamknięte. Zaleca się pasteryzować dżem przez 20 minut w kąpieli wodnej lub piekarniku.

Pektynę dodaj pod koniec gotowania dżemu

Podsumowując, aby użyć pektyny do przygotowywania dżemu, należy ugotować owoce z wodą, dodać rozpuszczoną pektynę, cukier i sok z cytryny i gotować do uzyskania odpowiedniej konsystencji. Następnie należy przełożyć dżem do słoików i je zakonserwować.

Podsumowanie

Pektyna to naturalny błonnik roślinny, który ma wiele zastosowań w kuchni i w zdrowiu. Pomaga zagęścić dżemy i galaretki, a także obniża poziom cholesterolu i cukru we krwi, poprawia pracę jelit, usuwa toksyny i metale ciężkie, wspomaga układ odpornościowy i kontroluje wagę ciała.

Pektynę można kupić gotową lub przygotować samodzielnie z owoców bogatych w ten składnik, takich jak jabłka, cytrusy czy pigwa. Jest łatwa w użyciu i bezpieczna dla zdrowia.

To świetny dodatek do domowych przetworów owocowych, które będą nie tylko smaczne, ale i zdrowe 🫙