Właściwości kawy - przyjaciel czy wróg organizmu człowieka?

Spis treści

1. Początki kawy oraz jej rodzaje
2. Kalorie i kofeina
3. Korzyści zdrowotne kawy
4. Kto powinien wystrzegać się picia kawy?
5. Czy kawa wypłukuje magnez?
6. Czym jest zielona kawa?
7. Podsumowanie

Kawa to napój, który budzi nasze zmysły każdego ranka i towarzyszy nam w ciągu dnia. Jedni słodzą ją zwykłym cukrem, inni ksylitolem, erytrytolem czy innymi słodzikami, a jeszcze inni wcale, ciesząc się jej naturalnym smakiem. Ale skąd się wzięła ta roślina i jak działa na nasz organizm? Przedstawiamy właściwości zdrowotne kawy oraz odpowiadamy na najczęściej zadawane pytanie - ile kawa ma kalorii oraz kofeiny.

Początki kawy oraz jej rodzaje

Historia kawy sięga daleko wstecz, a pierwsze ślady tego aromatycznego napoju odnaleziono w Etiopii, gdzie kawa rosła dziko. Legenda głosi, że pasterz odkrył działanie kawy, widząc, jak jego kozy nabierają energii po zjedzeniu czerwonych owoców kawowca. Następnie kawa została spopularyzowana w Arabii, skąd rozprzestrzeniła się na inne kontynenty. Obecnie jest ona pijana przez wiele milionów ludzi na całym świecie pod różnymi postaciami.

Na rynku znajdziemy różnorodne rodzaje kawy, które różnią się zarówno pochodzeniem, jak i sposobem przygotowania. Najpopularniejsze to arabika i robusta. Arabika jest bardziej delikatna i aromatyczna, podczas gdy robusta charakteryzuje się silniejszym smakiem i większą zawartością kofeiny.

Smak kawy zależy od wielu czynników, takich jak rodzaj ziarna, sposób palenia, stopień zmielenia oraz metoda parzenia. Kawa z różnych regionów świata może mieć różne profile smakowe, od kwiatowych i owocowych po ziemiste i pikantne.

Kalorie i kofeina

Czy kawa ma kalorie? Odpowiedź brzmi: to zależy. Zależy od tego, w jaki sposób została przyrządzona. Czysta czarna kawa nie zawiera praktycznie żadnych kalorii, ale dodatki, takie jak mleko i cukier, mogą zwiększyć jej wartość kaloryczną. Jeżeli chcesz zmieniać swoje nawyki żywieniowe i redukować masę ciała wystrzegaj się kawy z dodatkiem bitej śmietany polanej sosem karmelowym z popularnej sieciówki. Zamień ją na czarną kawę z dodatkiem napoju roślinnego czy słodzika.

Co do zawartości kofeiny, filiżanka kawy może zawierać od 80 do 120 mg kofeiny, w zależności od rodzaju ziarna i sposobu przygotowania. Dzienna zalecana dawka kofeiny dla osoby dorosłej to 300-400 mg. To jak podatny jest nasz organizm na działanie kofeiny jest także uwarunkowane wiekiem, płcią, masą ciała czy metabolizmem. Uogólniając wszystkie te czynniki, bezpieczną dawkę w ciągu dnia będą stanowić 3-4 filiżanki aromatycznego napoju i nie martwić się o negatywny wpływ kofeiny na Twoje zdrowie.

Korzyści zdrowotne kawy

Kawa nie tylko pobudza nasze zmysły, ale także może przynieść korzyści zdrowotne. Przegląd metaanaliz sugeruje, że umiarkowane spożycie kawy może zmniejszyć ryzyko chorób krążenia, ryzyko nowotworów oraz chorób neurologicznych takich jak choroba Parkinsona, Alzheimera oraz depresji. To samo tyczy się schorzeń metabolicznych - cukrzycy typu II, kamieni żółciowych i marskości wątroby.

Na napój ten należy patrzyć szerzej niż tylko na kubek z kofeiną, która jest najbardziej znanym składnikiem kawy. Poza nią kawa zawiera ponad 1000 bioaktywnych antyoksydantów. Jakie związki odpowiadają za korzyści zdrowotne kawy?

Przede wszystkim:

• kwas chlorogenowy,
• diterpeny,
• kafestol,
• kahweol.

I nie ma tu znaczenia, czy jest to kawa parzona, rozpuszczalna, brazylijska czy kawa BIO.

Kto powinien wystrzegać się picia kawy?

Pomimo, że kawa jest generalnie jest zdrowym napojem to nie każdy powinien po nią sięgać. Kto powinien unikać picia kawy?

1. Kobiety w ciąży: Podczas trwania ciąży powinno się unikać nadmiernego spożywania kofeiny. W tym przypadku maksymalna rekomendowana dawka to 200 mg/dobę, a przypomnijmy, że kofeinę zawiera także herbata, coca cola czy kakao. Spożywanie zbyt dużych ilości kofeiny może skutkować zmniejszeniem masy dziecka przy urodzeniu, a w najgorszym wypadku nawet utratą ciąży.
2. Osoby zmagające się z chorobami układu pokarmowego: w tym przypadku także nie chodzi o kawę samą w sobie, lecz właśnie o kofeinę. Jeśli zmagasz się z zespołem jelita drażliwego czy innymi schorzeniami tego typu to nie sięgaj po kawę, ani inne napoje zawierające kofeinę.
3. Dzieci: zazwyczaj dzieci mają niską masę ciała, przez co powinny także spożywać mniej kofeiny niż osoby dorosłe. Maksymalną granicą spożycia powinno być 2,5 mg kofeiny na kilogram masy ciała, a przypomnijmy, że dzieci także czerpią ją z wielu innych źródeł.

Czy kawa wypłukuje magnez?

Odpowiedź na to pytanie jest nie co bardziej złożona. Kawa wypłukuje magnez ale jednocześnie także go dostarcza. I to dostarcza zdecydowanie większą ilość niż wypłukuje. I znów za wypłukiwanie magnezu odpowiada nic innego jak kofeina.

Ile go wypłukuje? Bardzo mało. Jedno z badań w tym temacie wykazało, że spożycie 400 mg czystej kofeiny było odpowiedzialne za wydalenie organizmu ok. 4 mg magnezu. Podkreślmy to 400 mg czystej kofeiny. Przyjmijmy więc nawet górną granicę - niech filiżanka kawy zawiera 120 mg kofeiny, a w ciągu dnia spożyjemy takie 3. Stracimy w ten sposób mniej niż 4 mg.

Ile kawa dostarcza magnezu? Filiżanka espresso dostarczy ok. 25 mg, a filiżanka 200 ml zwykłej czarnej kawy ok. 7 mg tego minerału. Jak więc widzisz bilans spożycia magnezu z kawy zawsze będzie dodatni, a nie, wbrew powszechnemu przekonaniu ujemny.

Pamiętaj jednak, że kawa nie powinna stanowić głównego źródła magnezu w diecie. W naszym sklepie znajdziesz produkty, które dostarczają go zdecydowanie większe ilości jak: ekologiczne orzechy, naturalna czekolada oraz BIO kakao.

Czym jest zielona kawa?

Jest ona produktem stosunkowo popularnym produktem wśród osób chcących schudnąć. Zielona kawa to niepalone ziarna kawy, które zawierają duże ilości kofeiny i wspomnianego wcześniej kwasu chlorogenowego. Poprzez palenie ziaren, ilość tego kwasu zmniejsza się, a to właśnie on odpowiada za zdrowotne właściwości kawy. Dodatkowo zawiera ona większe ilości antyoksydantów, które są ważne z perspektywy osób aktywnych fizycznie.

Podsumowanie

Kawa, choć jednym może kojarzyć się z porannym budzikiem, a innym z relaksem w kawiarni, to napój, który skrywa w sobie wiele pozytywnych dla zdrowia właściwości. Smak kawy to efekt złożonego procesu, obejmującego wiele czynników jak pochodzenie ziarna czy metody parzenia. W tle rytuału picia tego napoju miej w głowie świadome odżywianie oraz zrównoważone spożycie kofeiny.

Żródła:

• A. Matras - "Jedz normalnie. Osiągaj więcej."
• J. Mizera, K. Mizera - "Dietetyka sportowa. Co jeść by trenować efektywniej."
• https://www.youtube.com/watch?v=0jCDZfh9JS8